Gysbert Japicxpriis

De Gysbert Japicxpriis is de belangrijkste literaire prijs van Fryslân. Deze prijs wordt één keer in de twee jaar uitgereikt. Het ene jaar voor Friestalige proza en het andere jaar voor Friestalige poëzie. De prijs werd in 1947 ingesteld door het provinciaal bestuur. Dichter Obe Postma was in dat jaar de eerste winnaar van de Gysbert Japicxpriis.

Procedure en Prijs

Gedeputeerde Staten van Fryslân kiezen de prijswinnaar op basis van het advies van een adviescommissie. Deze adviescommissie stelt een lijst met genomineerden samen op basis van het verschenen literaire werk in de vier voorgaande jaren. De Gysbert Japicxpriis kan ook als oeuvreprijs toegekend worden. De winnaar van de Gysbert Japicxpriis ontvangt een bedrag van € 10.000 en een oorkonde. Tevens is er een bedrag van €5000,- beschikbaar gesteld door Gedeputeerde Staten om het winnende werk te laten vertalen en te promoten in het buitenland. De uitreiking van de prijs vindt plaats in de Martinikerk in Bolsward.

Gysbert Japicx

De naam van de prijs verwijst naar de Friese dichter Gysbert Japicx (1603-1666), geboren in Bolsward. Gysbert Japicx is de bekendste Friese renaissanceschrijver en wordt gezien als de grondlegger van het Fries als geschreven taal. Het Fries dat in de middeleeuwen werd gebruikt om de wetten op te schrijven, was in de 17e eeuw verdwenen. Nederlands was toen de officiële taal van het bestuur. Gysbert Japicx schreef wél Fries en legde daarmee de basis voor de Friese schrijftaal. In Bolsward staat het Gysbert Japicxhûs, een museum over de dichter in zijn geboortehuis.

Adviescommissie Gysbert Japicxpriis

De adviescommissie adviseert Gedeputeerde Staten over het toekennen van de Gysbert Japicxpriis. In 2025 wordt de Gysbert Japicxpriis toegekend in de categorie Poëzie, verschenen in de periode 2021-2024.

De adviescommissie wordt binnenkort bekend gemaakt.

Winnaars Gysbert Japicxpriis

Jaartal

Prijswinnaar

Bijdrage

2023Jetske BilkerSpegel en sonde
2021Eeltsje HettingaGedichten gemaakt als Dichter fan Fryslân
2019Aggie van der MeerGehele oeuvre
2017Eppie DamFallend ljocht (poëzie)
2015Koos TiemersmaEinum (roman)
2013Jacobus Q. SminkSondelfal (dichtbundel)
2011Durk van der PloegGehele oeuvre
2009Anne FeddemaReidhintsje op ‘e Styx (poëzie)
2007Josse de HaanGehele oeuvre
2005Abe de VriesIn waarm wek altyd (poëzie)
2003Willem TjerkstraRidder fan Snits (roman)
2001Tsjêbbe HettingaFan oer see en fierder (dichtbundel)
1998Piter BoersmaIt libben sels (roman)
1995Trinus RiemersmaDe reade bwarre (roman)
1992Steven H.P. de JongDe Wuttelhaven del (roman)
1989Anne WadmanGehele oeuvre
1986Tiny MulderGehele oeuvre
1983Sjoerd van der SchaafDe bijekening (roman)
1981Reinder Rienk van der LeestKunst en fleanwurk (dichtbundel)
1979Ypk fan der FearGehele oeuvre
1977Jan WybengaLyts Frysk deadeboek (dichtbundel)
1975Rink van der VeldeGehele oeuvre
1973Willem AbmaDe âlde en de leave hear: as lead om âld izer, Op libben en dea en Mosken en goaden (dichtbundels)
1971Paulus AkkermanIt roer út hannen (roman), Foar de lins/Dat sadwaende (essays)
1969Niet toegekendDe vakjury droeg het dichterscollectief ‘Operaesje Fers’ voor, maar Gedeputeerde Staten volgden dit advies niet op en hebben besloten de prijs dit jaar niet toe te kennen.
1967Trinus RiemersmaFabryk (roman)
1965Jan WybengaBarakkekamp (dichtbundel)
1963Jo SmitBisten en boargers (verhalenbundel)
1961Marten SikkemaGehele oeuvre
1959Eeltsje Boates Folkertsma (geweigerd)Eachweiding (essays)
1957Douwe TammingaBalladen (dichtbundel)
1955Ulbe van HoutenDe hillige histoarje (Bijbelverhalen), De sûnde fan Haitze Holwerda (roman)
1953Rixt (pseudonym fan Hendrika Akke van Dorssen)De Gouden rider (dichtbundel)
1952Anne WadmanKritysk konfoai (essays)
1951Sjoerd Spanninga (pseudoniem van Jan Dijkstra)Spegelskrift en Núnders (dichtbundels)
1950Ype PoortingaElbrich (roman)
1949Fedde SchurerSimson (Bijbels drama), berijmingen van It boek fan ‘e psalmen
1948Nyckle Haisma (postuum)Simmer (novelle)
1947Obe PostmaIt sil bestean (dichtbundel)